True Open Data

W tym artykule przedstawiamy idee stojące za koncepcją True Open Data, krótką historię jej powstania oraz adopcji jej wartości na szczeblach administracji krajowych oraz samorządowych.

Definicja True Open Data, czyli czym są „Prawdziwie Otwarte Dane”

True Open Data (czasami również Truly Open Data), tłumaczone na język polski jako „Prawdziwie Otwarte Dane,” to koncepcja, która odgrywa kluczową rolę w dzisiejszym cyfrowym świecie. W erze, w której informacje stanowią jedno z najcenniejszych dóbr, True Open Data wyróżniają się jako zbiory danych, które spełniają najwyższe standardy otwartości i dostępności.

Dla lokalnych wspólnot i całych społeczeństw jest to znaczące, ponieważ oznacza to, że każdy, niezależnie od swojego statusu, ma możliwość swobodnego korzystania z tych danych, bez konieczności ponoszenia opłat za dostęp do nich, czy też bez potrzeby zarejestrowania się jako ich użytkownik. Dodatkowo nie obowiązują żadne ograniczenia co do tego, w jaki sposób można z takich danych korzystać.

Aby to zapewnić True Open Data opierają się na kilku fundamentalnych zasadach:

1. Dostępność: Dane muszą być łatwo dostępne dla każdego, bez konieczności płacenia za dostęp lub rejestracji.
2. Dowolność wykorzystania: Nie mogą istnieć żadne warunki ani ograniczenia dotyczące wykorzystania danych. Oznacza to, że można je wykorzystywać w dowolny sposób, również w celach komercyjnych.
3. Otwarty format: Dane powinny być udostępniane w otwartym formacie, który jest czytelny dla większości aplikacji komputerowych, co ułatwia ich analizę i przetwarzanie.
4. Aktualność: True Open Data powinny być regularnie aktualizowane, aby odzwierciedlać zmieniający się obraz rzeczywistości.
5. Brak ograniczeń geograficznych: Dostęp do otwartych danych nie powinien być ograniczony geograficznie, czyli zbiory danych powinny być dostępne dla użytkowników z różnych części świata.

Te zasady stanowią fundamenty True Open Data, a ich przestrzeganie ma ogromne znaczenie dla promowania współpracy, innowacji i lepszego zrozumienia świata, w którym żyjemy. Więcej o tym w jaki sposób publikować otwarte dane z wykorzystaniem najlepszych praktyk przeczytać można w naszym osobnym artykule pt. Jak udostępniać otwarte dane publiczne?

Korzyści płynące z wdrażania True Open Data

Dlaczego zagadnienia True Open Data są aż tak istotne? Otóż ich znaczenie sięga znacznie dalej niż tylko dostęp do informacji. Koncepcję otwartych danych postrzega się jako katalizator, który napędza rozwój, równość i edukację. Dostępność danych na zasadach otwartego dostępu sprzyja ożywianiu się różnych aspektów naszego życia i gospodarki. Oto kilka kluczowych korzyści:

1. Transparentność: True Open Data pomagają w zachowaniu transparentności w działaniach rządu i organizacji. Dostęp do danych pozwala społeczeństwu na śledzenie działań i decyzji podejmowanych przez te instytucje.
2. Innowacje: Otwarte dane stymulują innowacje, umożliwiając przedsiębiorcom, naukowcom i twórcom wykorzystywanie tych danych do tworzenia nowych rozwiązań, produktów i usług.
3. Równość społeczna: True Open Data wspierają równość społeczną, umożliwiając wszystkim dostęp do informacji i zasobów, co może pomóc w wyrównywaniu szans.
4. Edukacja: Dostęp do danych może być używany w celach edukacyjnych, pomagając ludziom rozwijać umiejętności w zakresie analizy danych i technologii.
5. Rozwój gospodarczy: Otwarte dane mogą wspierać rozwój gospodarczy, zachęcając do tworzenia nowych miejsc pracy i rozwijania nowych branż.
6. Kultura otwartości: True Open Data promują kulturę otwartości, w której dostęp do informacji jest traktowany jako prawo każdego obywatela.

Dzięki True Open Data mamy więc szansę na bardziej rozwinięte, zrozumiałe i uczciwe społeczeństwo oraz gospodarkę.

Historia i przykłady True Open Data na świecie

Koncepcja True Open Data ma swoje korzenie w ruchu otwartości i transparentności danych, który narodził się wraz z rozwojem technologii informatycznych i Internetu. Oto krótka historia tego ruchu:

1. Lata 90.: Początki otwartości danych można śledzić w miarę rozwoju Internetu i korzystania z technologii cyfrowych. Pierwsze próby udostępniania danych publicznych w Internecie miały miejsce w Stanach Zjednoczonych.
2. 2000 rok: W 2000 roku Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił ustawę o wolnym dostępie do informacji publicznych (Freedom of Information Act), która zobowiązała rząd do udostępniania danych publicznych w Internecie.
3. 2009 rok: W tym roku prezydent Barack Obama ogłosił Inicjatywę Otwartego Rządu (Open Government Initiative) i zainicjował ruch otwartości w rządzie federalnym Stanów Zjednoczonych. To wydarzenie miało wpływ na rozwój True Open Data na całym świecie.
4. 2010 rok: Rząd Wielkiej Brytanii uruchomił portal danych otwartych (data.gov.uk), który stał się jednym z pierwszych centralnych repozytoriów otwartych danych na świecie.

Przykłady krajów wiodących we wdrażaniu True Open Data

Obecnie wiele krajów na całym świecie angażuje się w rozwijanie i promowanie True Open Data. Oto kilka przykładów krajów, które są liderami w tej dziedzinie:

1. Stany Zjednoczone: USA są jednym z pionierów w dziedzinie otwartości danych. Portal data.gov jest jednym z największych i najbardziej zróżnicowanych repozytoriów otwartych danych na świecie.
2. Wielka Brytania: Wielka Brytania zyskała uznanie za swoje zaangażowanie w udostępnianie danych publicznych. Portal data.gov.uk jest wzorem dla innych krajów i stanowi źródło różnorodnych danych, od danych klimatycznych po dane finansowe.
3. Estonia: Estonia jest często uważana za lidera w dziedzinie e-governance i otwartości danych w Europie. Kraj ten wprowadził wiele innowacyjnych rozwiązań, które umożliwiają dostęp do różnych danych publicznych.
4. Kanada: Kanada działa aktywnie nad rozwojem otwartości danych na szczeblu federalnym i prowincjonalnym. Portal danych otwartych (open.canada.ca) jest źródłem danych na temat różnych aspektów życia w Kanadzie.
5. Kenia: W Afryce, Kenia jest przykładem kraju, który zyskuje uznanie za swój rozwój w dziedzinie otwartości danych. Inicjatywy takie jak platforma iHub Data w Nairobi promują udostępnianie i wykorzystywanie danych w celu rozwiązywania lokalnych problemów.

Przykłady powyższe ilustrują różnorodność działań podejmowanych przez kraje na rzecz promowania True Open Data. Jednak to tylko wierzchołek góry lodowej, ponieważ wiele innych państw na całym świecie również angażuje się w rozwijanie otwartości danych, co przyczynia się do rozwoju społeczeństwa opartego na informacjach i innowacjach.

Dane na poziomie jednostek samorządu terytorialnego

Nie tylko kraje, ale również jednostki samorządu terytorialnego (JST) odgrywają kluczową rolę w rozwoju True Open Data. Te lokalne organy administracji gromadzą, przetwarzają oraz mogą, a nawet powinny udostępniać dane o wysokim znaczeniu dla mieszkańców danego obszaru. Przykłady to:

1. Miasta: Wielkie miasta na całym świecie, takie jak Nowy Jork, Londyn, czy Singapur, udostępniają dane dotyczące transportu publicznego, infrastruktury miejskiej i innych obszarów, co pomaga mieszkańcom i przedsiębiorstwom w codziennym funkcjonowaniu.
2. Regiony: Regiony i prowincje również udostępniają dane związane z lokalną gospodarką, ochroną środowiska i innymi kwestiami, które mają wpływ na jakość życia mieszkańców.
3. Wioski i Gminy: Nawet mniejsze jednostki samorządu terytorialnego przyczyniają się do rozwoju True Open Data, dostarczając informacje na temat lokalnych usług, planów zagospodarowania przestrzennego i innych kwestii istotnych dla społeczności lokalnych.

Dzięki udostępnianiu danych na poziomie JST, lokalne społeczności mają dostęp do informacji, które pomagają im lepiej zrozumieć i kształtować swoje otoczenie. To również sprzyja innowacjom i rozwojowi na poziomie lokalnym, tworząc bardziej zaawansowane i zaangażowane społeczeństwa. Więcej o pozytywnej roli jaką pełni proces otwierania danych publicznych na poziomie miast i gmin przeczytać można w innym naszym artykule pt. Otwieranie Danych Publicznych przez Jednostki Samorządu Terytorialnego – Krok w Kierunku Transparentnej i Zaangażowanej Społeczności.

Chciałbyś poznać naszą perspektywę na problemy związane z wdrażaniem przedstawionych tu koncepcji w jednostkach samorządu terytorialnego w Polsce? Zapraszamy do kolejnego artykułu – True Open Data? – czyli dlaczego otwieranie danych miejskich jest takie trudne i problematyczne.